KÁROLY  Jenõ

Geboren : 15 januari 1886 (Kaposvár, Hongarije)
Overleden : 28 juli 1926 (Turijn, Italië)
Club(s) als speler: MTK Budapest (1903-'10, 106 wedstr., 95 goals), Budapesti Atlétikai Klub (1910-'19)
Club(s) als trainer: Savona Foot Ball Club (1920-'23), Juventus Football Club SpA (1923-'26)
Positie : Middenvelder/Aanvaller

Biografie :
Károly Jenõ werd geboren in 1886 in Kaposvár, gelegen in het toenmalige Keizerrijk Oostenrijk-Hongarije. Hij kwam uit een goede familie en had hoger onderwijs genoten. Hij bezat een streng karakter, soms autoritair, maar vriendelijk met iedereen, ook al moest hij soms met kritiek of een verdiende berisping ingrijpen tegenover zijn spelers. Hij wist hoe respect en gehoorzaamheid af te dwingen. Gebruikte het wapen van de overreding bij eventuele onenigheden. Het leek een paradox. De sympathieke Hongaar droeg een stijve kraag en een bolhoed op zijn hoofd, maar hij droeg het vuur in zijn borst. De man was kaal, met een weelderige snor en hield van de opera van Verdi. Hij was gehuwd met Sonnenthal Juliska, met wie hij twee kinderen had, Kató en Pisti.

Károly Jenõ sloot zich op vroeg aan bij MTK Budapest, waar hij al in de jeugdploegen competitiewedstrijden speelde op zijn 14de jaar. In 1903, hij was toen 17, deed hij zijn rentree in het eerste elftal van MTK Budapest, dat zopas naar Eerste Divisie was gepromoveerd. Op het einde van het seizoen 1903 eindigde MTK derde in de landscompetitie en Károly werd topscorer met 15 goals. In het begin speelde hij als aanvaller, maar mettertijd zou hij op het middenveld opgesteld worden. Het volgend seizoen (1904) werd MTK voor de eerste maal Kampioen van Hongarije en deed dat in 1908 nog eens over. MTK won in 1910 ook nog de Beker van Hongarije. En Károly, hij werd in 1905 nogmaals Hongaars topscorer, met 13 goals, en in 1910 werd hij verkozen tot Hongaars Speler van het Jaar. Bij MTK speelde Károly 106 wedstrijden en scoorde er 95 goals. Na de wedstrijd met MTK tegen MAFC, waarin hij 11 maal scoorde, werd hij opgenomen in de IFFHS rangschikking van de meest gescoorde doelpunten in een wedstrijd van belang. Pas in 2002 zou dit resultaat verbeterd worden door de Australiër Archie Thompson, die tijdens een wedstrijd Australië-Amerikaans Samoa (31-0) 13 maal had gescoord.
Na het seizoen 1909-1910 stapte hij dan over naar Budapesti Atlétikai Klub (het huidige Budapest Honvéd FC), waar hij tot 1919 als middenvelder bleef voetballen. Het beste resultaat van die club was een derde plaats in het seizoen 1911-1912.
Károly stond bekend om zijn langeafstandsschoten, maar had ook de naam een 'Schwalbenkoning' te zijn.

Na het beëindigen van zijn spelersloopbaan in 1919 schakelde Károly dan in 1920 over naar de job van trainer. In dat jaar verhuisde hij daarbij naar Italië. (*)
Károly coachtte er tussen 1920 en 1923 Savona FC. In 1923 werd hij dan, in opdracht van voorzitter Edoardo Agnelli (de vader van Gianni), door Juventus Football Club SpA (bijnaam La Vecchia Signora, de oude dame, gesticht in 1897) aangeworven. Agnelli had zopas de club overgenomen en wou dat er professioneel gewerkt zou worden. Tot dat ogenblik waren het de spelers zelf die in onderling akkoord de opstelling van de ploeg afspraken. De keuze van Agnelli was op Károly gevallen, die hij had leren kennen tijdens de internationale wedstrijden met Hongarije. En zo werd Károly er dan de eerste professionele trainer in de clubgeschiedenis. Hij ging in het nabijgelegen Rivoli wonen.
Op 7 oktober 1923 leidde hij zijn ploeg in zijn eerste wedstrijd voor het landskampioenschap van op de bank van Juventus, naar een 2-0 overwinning tegen Inter. Maar zijn eerste seizoen eindigde Juventus tot ontgoocheling pas op de zesde plaats in de Noordelijke Liga. In die periode waren de Hongaarse voetballers bijzonder populair in Centraal Europa, met inbegrip van Italië. Het volgende seizoen 1924-1925 werd, met de versterking van de Hongaarse speler Viola József, de derde plaats behaald, wat nog niet an de verwachtingen voldeed. In 1925 kwamen er nog versterkingen aan, naast de Hongaar Hirzer Ferenc ('la gazzella'), nog de latere Italiaanse wereldkampioen Luigi Allemandi en Antonio Vojak, geboren in het toenmalige Keizerrijk Oostenrijk-Hongarije. Op het einde van het seizoen was Juventus gekwalificeerd voor de finale van de Noordelijke Liga en Viola József werd topscorer. Tegen FC Bologna behaalde Juventus in de uitwedstrijd een 2-2 gelijkspel, met twee doelpunten van Hirzer toen het al 0-2 stond voor Bologna. De thuiswedstrijd eindigde op 0-0.
De opwinding was voor coach Károly echter te groot geweest. Hij kreeg een hartaanval en overleed op 28 juli 1926, een paar dagen later. Hij was pas 40 jaar oud. Viola nam het team dan verder onder zijn hoede en leidde hen met een overwinning in de play-off finale tegen Alba Rome naar de kampioenstitel, met een totaalscore van 12-1 (7 -1 in Turijn en 5-0 in Rome).
Postuum werd deze titel (verdiend) op Károly's palmares bijgeschreven.

(*) Volgens rapporten verschenen in Oostenrijkse kranten zou Károly tijdens de 'Radenrepubliek' in 1919 plaatsvervangend commandant geweest zijn van een arbeidsbataljon. Dit kan de reden geweest zijn waarom Károly zo vlug Hongarije verliet na de val van de Radenrepubliek. De Hongaarse Radenrepubliek was, onder leiding van Béla Kun, tussen 21 maart 1919 en 6 augustus 1919 het eerste communistische regime in Hongarije. De opvolger van de Radenrepubliek was het 'Koninkrijk Hongarije'. Het Koninkrijk Hongarije was een de jure koninkrijk onder regent Horthy Miklós. Pogingen van de oude koning Karel IV van Hongarije om terug te keren naar de troon werden voorkomen door buurlanden die met oorlog dreigden. Het koninkrijk was één van de asmogendheden tijdens de Tweede Wereldoorlog totdat het werd opgeheven in 1944 door nazi-Duitsland en vervangen werd door een marionettenstaat. Na de oorlog werd Hongarije dan in 1946 de 'Volksrepubliek Hongarije', wat in 1956 leidde tot de Hongaarse opstand. Op 23 augustus 1989 opende men het IJzeren Gordijn en in oktober van dat jaar werd in overleg met de democratische oppositie de volksrepubliek ontbonden en vervangen door de 'Republiek Hongarije'.

Als international speelde Károly 25 wedstrijden in het nationaal team en scoorde 10 doelpunten.
Zijn eerste cap behaalde hij op 5 april 1903 tegen Tsjechië dat met 2-1 werd verslagen in Budapest. Zijn laatste interland speelde hij op 6 oktober 1919 tegen Oostenrijk in Wenen, waar gewonnen werd met 3-0.
Op 5 april 1908 had Károly een hoogdag bij de vriendschappelijke wedstrijd tegen Tsjechië in Budapest, waar hij op een kwartier driemaal scoorde en Hongarije met 5-2 aan de overwinning hielp ('75 3-2, '86 op strafschop 4-2 en '89 5-2).
Bij zijn eerste interland als ploegkapitein had het Habsburgse regime toen pas zijn toestemming gegeven om het nationaal Hongaars team onder de naam 'Hongarije' te laten spelen in plaats van 'Budapest'. Het betrof hier de wedstrijd tegen Italië op 26 mei 1910 in Budapest, die op een 6-1 overwinning uitgedraaid was ten nadele van de Azzuri. Károly had toen de vierde Hongaarse goal gescoord.
Károly behoorde ook tot de Hongaarse selectie voor de Olympische Spelen in 1912 in Stockholm. Hij speelde er alleen in de eerste wedstrijd op 30 juni tegen Groot-Brittannië, waartegen met 7-0 verloren werd. Daardoor werd Hongarije verwezen naar het Troosting Toernooi. Daarin werd op 3 juli in de halve finale gewonnen tegen Duitsland met 3-1. De finale van de Troosting werd dan door Hongarije op 5 juli met 3-0 gewonnen tegen Oostenrijk. Door deze overwinningen eindigde Hongarije uiteindelijk op de vijfde plaats op de OS.

De ploegen voor de wedstrijd Oostenrijk-Hongarije van 7 maart 1911 in Wenen (3-1) met ondermeer Károly Jenõ (derde van links).

De Hongaarse nationale ploeg op de Olympische Spelen 1912 in Stockholm: Staande: Borbás Gáspár, Schlosser Imre, Sebestyén Béla, Károly Jenõ, Vágó Antal, Rumbold Gyula, Bodnár Sándor, Bíró Gyula, Herczog Ede (trainer) Zittend: Payer Imre, Domonkos László en Pataki Mihály.

ERELIJST : Club als speler: * Tweemaal Kampioen van Hongarije met MTK Budapest in 1904 en 1908 * Tweede in de Hongaarse landscompetitie met MTK Budapest in 1910 * Driemaal derde in de Hongaarse landscompetitie met MTK Budapest in 1903, 1905 en 1907 * Derde in de Hongaarse landscompetitie met Budapesti Atlétikai Klub in 1912 * Tweemaal topscorer van Hongarije in 1903 (15 goals) en 1905 (13 goals) Club als trainer: * Kampioen van Italië met Juventus FC in 1926 (postuum) Nationaal elftal: * Selectie Hongaarse Olympische ploeg OS 1912 Stockholm (1 wedstrijd gespeeld) * 25 Caps * 10 doelpunten